Huis Vasari

Wachtwoord vergeten

Je krijgt een mail met instructies voor wijzigen van het wachtwoord.
Winkelwagen

Editorial: Jan Steen

Peter van Duinen over Jan Steen

Column
Peter van Duinen |

Aangename duisterheid, zo benoemde Jacob Cats (1577-1660) schilderijen met een betekenis. Of misschien wel zonder betekenis? In elk geval schilderijen waar je over kan discussiëren. Je kan er je eigen verhaal in lezen, je associeert vanuit de kennis die je hebt. En iemand anders vult je aan, of betwist jouw lezing hiervan. Aangenaam!

Het is vooral in de zeventiende eeuw dat we betekenis zien in schilderijen en prenten. Alledaagse voorstellingen waar wat anders wordt bedoeld dan we op het eerste oog zien. Van veel voorstellingen weten we nu echt wel wat de rol en betekenis was. Veel ging over de liefde. De verboden liefde, de overspelige liefde of de gekochte liefde. Eigenlijk niets nieuws onder de zon, zo zijn bij ons de roddelrubrieken nog steeds heel populair, vooral als het over overspel en seks gaat. Dat was in de zeventiende eeuw net zo. Alleen werd het ‘verpakt’. U ziet een uitgeschopte schoen, er staat een vogelkooi open, er wordt ernstig naar een glas urine gekeken. Dat gaat allemaal over de liefde.

Er zijn schilders die een heel eigen iconografie of vocabulaire hebben ontwikkeld, zoals Jan Steen. Bij hem is betekenis nooit ver weg. Het is heerlijk dat het Mauritshuis daar nu veel aandacht aan geeft. Steen is een beetje onderschat in de loop der eeuwen. Een lolbroek, met lekker veel troep in zijn scenes. Maar de morele lessen van Steen zijn serieus en zijn schilderijen zijn intelligent opgebouwd.

Jan Steen, Soo gesongen soo gepepen (detail), ca 1670, Mauritshuis, Den Haag Info icon Jan Steen, Soo gesongen soo gepepen (detail), ca 1670, Mauritshuis, Den Haag
Jan Steen, Mozes en de kroon van de farao (detail), 1670, Mauritshuis, Den Haag Info icon Jan Steen, Mozes en de kroon van de farao (detail), 1670, Mauritshuis, Den Haag
Newsletter pop-up image

Blijf benieuwd!

Op de hoogte blijven van ons steeds vernieuwende aanbod?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!