In het indrukwekkende pand waarin de Vrije Academie is gevestigd, Huis Vasari aan de Herengracht in Amsterdam, verzorgen we elke week een boeiende lunchlezing inclusief broodje en consumptie naar keuze. Het aanbod van onderwerpen is gevarieerd en uiteenlopend. Kunstgeschiedenis, mode, fotografie, architectuur, filosofie: alles komt aan bod! De colleges vinden plaats in de prachtige Jacob de Witzaal en zijn los van elkaar te volgen. Wanneer kom jij langs?

Data:

8 juni - geen lunchlezing

15 juni - Wieke van de Sande: Ode aan Antwerpen Vanaf mei 2023 is de duizelingwekkende tentoonstelling Ode aan Antwerpen te bekijken in Museum Catharijneconvent. Aan de hand van tachtig topstukken van Vlaamse en Hollandse meesters toont Ode aan Antwerpen de immense invloed van de gevluchte Antwerpenaren op de kunst en de kunstmarkt in de Republiek, maar ook de blijvende artistieke wisselwerking tussen de Zuidelijke en Noordelijke Nederlanden. Tijdens de lezing legt kunsthistorica Wieke van de Sande uit hoe Vlaamse en Brabantse meesters Nederland groot maakten.

22 juni - Arianne Deligianis: Muziek in de kunst Tussen muziek en kunst, tussen strijkstok en penseel, is een bijzondere band te onderscheiden. Charles Blanc, de beroemde Franse kunsttheoreticus zei het al in 1876: 'kleur en muziek hebben meer met elkaar te maken dan je denkt'. Er zijn vele voorbeelden te vinden in de geschiedenis waarin deze twee takken van de kunst elkaar wisten te doorkruisen. Grote kunstenaars zoals Wassily Kandinsky en Marc Chagall hebben zich bezig gehouden met de invloed van de ene discipline op de andere. Van Gogh nam zelfs pianolessen om kleurtonen beter te begrijpen. Het resultaat van hun zoektocht is altijd verrassend; prachtige doeken die zijn ontstaan door een muzikaal werk of juist vice versa, een symfonie die wordt geboren omdat de componist zo onder de indruk raakte van een schilderij. Kom luisteren naar deze lezing over de unieke invloed van muziek op kunst en andersom én naar de muziek!

29 juni - Krzysztof Dobrowolski-Onclin: Paula Rego Paula Rego (1935) is een bijzonder mens. Eigenzinnig van karakter en met een merkwaardige mix als basis wist ze vanuit het strikte Portugal zich in Engeland vrij te vechten tot voorbij de wensen van haar ouders. Paula Rego vond meerdere keren haar eigen weg en is niet bang om de allerliefste, tederste en intiemste dingen te omarmen in haar werk en een geheel eigen plek en vorm te geven in de beeldwereld die ze in de loop van decennia heeft opgebouwd. Deze lezing focust zich op het leven en het figuratieve oeuvre van deze kunstenares. 

6 juli - Kees Boele: Klimaatverandering en Hollandse delta natuur Overal is klimaatverandering te zien. Binnen 75 jaar ligt de zeespiegel zeker 75 centimeter hoger, het Hollands Midden zakt steeds verder weg, de Waddenzee verdrinkt. Hoe reageert onze Hollandse natuur op deze uitdagingen? Luister en kijk mee met onze huisbioloog Kees Boele  

13 juli - Martijn Pieters: Johan Thorn Prikker en zijn glas-in-lood vensters Vanaf 1904 doceerde de van oorsprong Nederlandse kunstenaar aan verschillende Duitse kunstnijverheidsscholen, waaronder die in Keulen. Hij kreeg diverse opdrachten voor monumentale kunst in publieke gebouwen en kerken, die na de Eerste Wereldoorlog weer opgebouwd werden. Na deze oorlog was Thorn Prikker zich stilistisch verwijderd van zijn figuratieve expressionisme en werkte hij meer in een kubistische en abstraherende stijl met veel rechte lijnen. Dit komt ook goed tot uiting in de vensters, die hij vanaf 1930 voor de Keulse St. Georgkerk maakte. Zij sieren nog steeds de lichtbeuk boven het middenschip, de vensters in het koor en in het westen. Zij tonen in een haast abstraherende stijl christelijke motieven, de patroonheilige van de kerk, andere Keulse heiligen en een aantal puur decoratieve motieven. Het is een van zijn belangrijkste en omvangrijkste cycli in de glas-in-loodkunst, welke na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk gereconstrueerd is, gedeeltelijk origineel bewaard bleef. 

20 juli - Arianne Deligianis: Symboliek van kleur Alle kleuren van de regenboog! De docent vertelt over de symbolische betekenis van kleur in de kunstgeschiedenis. Zo is wit in het westen een kleur van vrede, maar in het oosten was de kleur eeuwenlang symbool van de dood en van rouw. Of denk aan de kleur blauw: in de mantel van Maria symboliseert het haar maagdelijkheid, maar voor de Cherokee stam staat blauw voor nederlaag en moeilijkheden. Reis mee tijdens deze lezing langs alle kleuren van de regenboog en hun verschillende betekenissen in de kunst en cultuur van verschillende volkeren.

27 juli - Max Put: Tempelwachters Rijksmuseum Tot de belangrijkste schatten van de Japanse afdeling in het Aziatisch paviljoen van het Rijksmuseum behoren twee meer dan levensgrote tempelwachters. Ze zijn gemaakt van hout, dateren uit de veertiende eeuw en werden in 2007, met steun van o.a. de Postcodeloterij en de Vereniging Rembrandt aangekocht door Het Rijksmuseum. Met hun afschrikwekkende gezichten, dreigende houdingen en gezwollen spieren maken ze op veel bezoekers van het museum een onuitwisbare indruk. Maar ze roepen ook vragen op: waar komen ze vandaan en hoe komt het dat het museum ze aan kon kopen, wat was hun functie en betekenis en waarom zien ze er zo vlekkerig uit? Op deze vragen krijgt u antwoord in deze Lunchlezing van Japan-expert Max Put. U leert niet alleen over deze beelden, maar ook over de ontwikkeling van de in het Westen weinig bekende Japanse beeldhouwkunst, die in de middeleeuwen een ongekend hoog niveau bereikte. 

3 augustus - NTB

10 augustus - Wieke van de Sande: Liefde voor kleur Deze zomer spelen kleur en licht de hoofdrol in de spetterende, kleurrijke tentoonstelling Liefde voor kleur in Singer Laren. Je maakt kennis met de belevingswereld van het moderne leven, gezien door de ogen van Nederlandse en Belgische kunstenaars uit begin twintigste eeuw. Zij traden in de voetsporen van Franse kunstenaars die met hun vernieuwende ideeën de Salon de rug toekeerden en zich zo bevrijden van de plicht om de zichtbare werkelijkheid zo natuurgetrouw mogelijk weer te geven. De Nederlandse en Belgische kunstenaars volgden deze Franse vernieuwingen op de voet en kleurde deze op eigen wijze in. 

17 augustus - Oene Dijk: De nieuwe Amsterdamse School De Nederlandse architectuur kent een lange traditie van het gebruik van baksteen. Zowel in het traditionalisme, als bij de architecten, zoals Berlage en de architecten van de Amsterdamse School. Deze traditie zet zich voort in de 21ste eeuw, waarbij er sprake lijkt te zijn van een Nieuwe Amsterdamse School. Het Eekenhof in Roombeek, Enschede van Claus en Kaan architecten uit 2007 is sterk geïnspireerd op de woningen van Michel de Klerk aan de Vrijheidslaan in Amsterdam. Dit geldt ook voor De Smaragd in Amsterdam van M3H architecten uit 2016. Het veel prijzen winnende woonblok Spaarndammerhart van Kort Thielens Architecten in samenwerking met Marcel Lok uit 2021 lijkt wel heel erg op de buur: Het schip van Michel de Klerk. Kunnen we ruim honderd jaar na de originele Amsterdamse school periode spreken van een Nieuwe Amsterdamse School? Of is simpelweg de baksteen weer populair?

24 augustus - Martijn Pieters: Maesta van Duccio - Altaarstukken voor de Dom van Siena Wist je dat een onderdeel van de Maesta van Duccio in Nederland verzeild is geraakt? Het altaarstuk uit 1311 werd in de 18e eeuw gedemonteerd en de verschillende onderdelen verspreid over de hele wereld. De engel in Kasteel Huis Bergh in het Gelderse ’s-Heerenbergh is een schat van middeleeuwse kunst in Nederland. Over dit altaarstuk, haar geschiedenis en de tocht van de engel zal de lezing gaan.

31 augustus - Arianne Deligianis: Schilderijen in schilderijen Deze lunchlezing gaat over kleinere schilderijen in schilderijen en hun betekenis. Een goed voorbeeld is Vermeer: hij deed dat bijvoorbeeld regelmatig om een extra betekenislaag toe te voegen. Maar wat soms ook voorkomt is de vertoning van een hele kunstcollectie, dan wordt het een echt zoekplaatje. Allerlei schilderijen in schilderijen komen voorbij!

7 september - Mariette Wijne: Carry van Bruggen (1881-1932) - Ze groeide op in een arm joods gezin, ze was een autodidact en alleenstaande moeder, ze wordt vergeleken met Virginia Woolf en Friedrich Nietzsche, ze werd de held van kritische geesten ... en elke generatie ontdekt haar opnieuw. Maak kennis met een van de interessantste vrouwelijke schrijvers van de vorige eeuw. 

14 september - Annemie de Gendt: Flitsend Wenen rond 1900 Met de bouw van het Sezessiongebouw in Wenen in 1898 gaat de stad een nieuwe periode in. Kunstenaars breken met de neostijlen van voorheen en ontwikkelen een heel nieuwe stijl, waarin de geometrische vormen centraal staan. Gustav Klimt speelt hierin een hoofdrol, en met hem Josef Hoffmann en Koloman Moser. De laatste twee richten samen de Wiener Werkstaette op, een werkplaats waar alle nieuwe ontwerpen worden gecreëerd. De reformjurk zet ook de mode op zijn kop: zelfs Gustav Klimt is een fervente drager ervan!

21 september - Oene Dijk: David Chipperfield, winnaar Pritzker Prize 2023 De Britse architect David Alan Chipperfield staat vooral bekend om zijn restauratie van het Neues Museum in Berlijn en zijn ontwerpen van musea en uitbreidingen van musea, zoals het Kunsthaus Zürich en het Museo Jumex in Mexico City. Tijdens de lezing maak je kennis met het bijzondere oeuvre van David Alan Chipperfield, een veelvoudig prijswinnende architect die recentelijk de Pritzker Prize 2023 heeft gewonnen. Deze prijs wordt ook wel de Nobelprijs voor architectuur genoemd.

28 september - NTB

5 oktober - Jacqueline Duurland: Vrouwelijke denkers

12 oktober - Els de Baan: Mode in de jaren '60 Recent zijn toonaangevende modeontwerpers uit de jaren zestig, zoals Mary Quant en Paco Rabanne overleden. Zij zorgden in die ‘swingende jaren’ voor grote omwentelingen. De keurige couturemodellen van vooraanstaande Parijse modehuizen dicteerden niet langer wat er doorsijpelde naar de winkels. Het heersende modesysteem ging op de schop en nieuwe ontwerpers hielpen voortaan de moderichtingen te bepalen.

19 oktober - geen lunchlezing

26 oktober - Kees Boele:Laatste nieuws over de evolutie van de mens Elke Vrije Academie cursus waar evolutie aan bod komt begint tegenwoordig met de blijde mededeling dat alles oud nieuws is. Zeker als het gaat over afstamming worden bijna dagelijks nieuwe hoofdstukken toegevoegd aan ons verhaal. Onze huisbioloog Kees Boele heeft daarom een bloemlezing van de laatste ontwikkelingen gemaakt, gebaseerd op onderzoek tussen 2021 en 2023.

2 november - Mariska Doesburg: Keith Haring in Stedelijk Museum Langer dan twee vrachtwagens en meer dan dertig jaar niet getoond: Amsterdam Notes van Keith Haring is te zien in Stedelijk Museum Amsterdam. Kunsthistorica Mariska Doesburg vertelt over dit grootste doek van de kunstenaar en activist.

9 november - NTB

16 november - NTB

23 november - NTB

30 november - NTB

7 december - NTB

14 december - NTB

21 december - NTB

28 december - NTB

• Lezing van 3 kwartier.
• Prijs is inclusief een overheerlijk lunchpakket van Bar Vasari. Je mag dat voor- of achteraf nuttigen in de Bar, maar ook meenemen de zaal in.

Sta je ingeschreven voor een activiteit in een zaal op locatie? 

• Je ontvangt uiterlijk 7 dagen voor aanvang per e-mail je bewijs van deelname met informatie over de locatie.