Geraakt worden door kunst & cultuur kan overal. Het kan je zomaar overkomen. Onverwacht. Kunst is overal. In Los Angeles, in Washington DC, in Miami. Maar ook in Amsterdam, in Middelburg, in Enschede, in Groet of in Groningen. Mijn voornemen voor 2016 is om met volle aandacht bezig te zijn met de vreugde en inspiratie die kunst & cultuur ons geeft. Met de kennis daarover delen. 

2015 eindigde voor mij op een bijzondere manier, ik reisde meer dan twee maanden door de Verenigde Staten om kennis te maken met een aantal musea en een deel van de kunstwereld daar. Ik heb veel bijzondere dingen gezien. Prachtige kleine provinciale musea zonder veel budget, maar ook meerdere malen The Getty Centre en het LACMA in Los Angeles, waar budget geen enkel probleem is.

Art Basel Miami Beach

Ik genoot van een kleine zelfstandige kunstenaarsmarkt, maar ik bezocht ook de meest hysterische kunstbeurs die er bestaat, Art Basel Miami Beach. Kunst speelde hier bijna een bijrol in een dichtbevolkte glamour-soap. Diepe decolletés waren talrijker dan rode stippen op de muur, de zonnebrillen bleven binnen ook op, het geld rolde en we werden vooral heel erg gezien. Gert-Jan Droge had er een fijne tv-special van kunnen maken.

Hellenistisch brons

Een van de hoogtepunten van mijn reis was de tentoonstelling over Hellenistisch brons, Power and Pathos, in the National Gallery in Washington DC. Ook al zo’n iconisch instituut. Wat zou ik graag een groep deelnemers uit Nederland rondleiden in dit museum. Alle kunstperiodes zijn er te vinden en van elke periode heel veel topstukken. (Docente Karin Braamhorst geeft naar aanleiding van deze tentoonstelling een lezing).

Donald Judd’s Marfa

Maar de meeste indruk maakte een klein stadje in zuidwest-Texas: Marfa. Op de grens met Mexico. Het dichtstbijzijnde vliegveld is 270 kilometer ver weg. Dat is ver, in de USA. Marfa ligt letterlijk in the middle of nowhere. We zijn er twee keer aangehouden door de grenspolitie, het vroor ’s nachts terwijl het overdag 20 graden Celsius was. Maar er was kunst. Kunst met een enorme grote K.

Het dorp telt ongeveer tweeduizend inwoners en dankt zijn huidige faam aan de conceptuele kunstenaar Donald Judd (1928-1994). Als geslaagde kunstenaar streek hij er neer, midden jaren zeventig. Om er te wonen met zijn gezin en om zijn werk er te kunnen plaatsen begon hij gebouwen op te kopen.

Mijn bezoek van vier dagen aan Marfa heeft diepe indruk op me gemaakt. Ik heb veel werk gezien van Judd. Ook van zijn vrienden Dan Flavin, Claes Oldenburg & Coosje van Bruggen, John Chamberlain en Carl Andre. Dat werk is vrijwel allemaal enorm abstract, conceptueel, minimalistisch en sober. Nooit echt mijn kopje thee geweest. Maar ik was voor het eerst in jaren diep geraakt en ontroerd door wat ik zag en vooral door wat ik voelde dat daar gebeurd was.

De succesvolle Judd keerde New York de rug toe om zijn eigen weg te gaan en richtte zijn aandacht volledig op zijn werk en zijn privéleven in een gat in een woestijn in Texas.

Zijn studio en woonhuis zal ik nooit vergeten. De totaal gefocuste aandacht waarmee hij zijn werken, zijn bibliotheek, zijn huis en tuin heeft vormgegeven hebben een hoog zen gehalte. Het is niet alleen maar mooi, het is een ode aan zijn aandacht en focus. Aandacht om het leven goed te leiden. Met veel eisen aan zijn omgeving en aan zichzelf. Te midden van een gemeenschap die hem een rare stadse snuiter vond. Maar wel eentje die snel werd opgenomen toen duidelijk werd dat hij bleef en Marfa zijn thuis werd. Donald Judd is toegevoegd aan mijn rijtje persoonlijke kunsthelden. En zijn aandacht en focus een voorbeeld dat ik de komende tijd hoop te volgen. En dat allemaal door een bezoek aan een klein stadje in the middle of nowhere. Geraakt worden kan dus overal.

Een mooi 2016 vol kunst & cultuur!

De musea in Nederland hebben een topjaar achter de rug en ook het komend jaar staat weer heel veel moois te gebeuren op het gebied van kunst & cultuur. Er staan weer talloze geweldige tentoonstellingen in Nederland op de agenda, natuurlijk de Jheronimus Bosch; Visoenen van een genie tentoonstelling maar ook de kleine bijzondere tentoonstellingen mogen niet worden overgeslagen worden zoals Fuji in het Sieboldhuis. Kortom ik kijk er naar uit!

Voor nu wens ik u mooi 2016 toe vol kunst & cultuur!