Het voorval geldt als één van de bekendste publieke moorden uit onze vaderlandse geschiedenis: de gewelddadige moord op de gebroeders de Witt door een woedende mensenmassa op 20 augustus 1672. Althans, zo staat het in de geschiedenisboeken. Niets is minder waar, beweert historicus Ronald Prud’homme: niet het impulsieve plebs, maar arglistige samenzweerders waren verantwoordelijk voor de moord op Johan en Cornelis de Witt.

Tijdens het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672) bestuurde raadpensionaris Johan de Witt de Republiek op adequate wijze. In het rampjaar 1672 keerde het tij: achtereenvolgens verklaarden Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen de oorlog aan de Nederlanden. De Republiek had niets in te brengen en Johan de Witt werd aangewezen als zondebok. In juli 1672 riepen Zeeland en Holland prins Willem III uit tot stadhouder. Nadat Johan’s broer Cornelis (vals) werd beschuldigd van een moordaanslag op de prins van Oranje, was de maat vol voor Haagse Oranjegezinden. Zij besloten voor eens en voor altijd af te rekenen met de gebroeders De Witt. De gevolgen zijn bekend. Of ging het toch net iets anders? U hoort het tijdens de lezing.

Jielis van Balen neemt u mee terug in de tijd en vertelt over de politicus Johan de Witt, het rampjaar 1672 en de moord op de gebroeders De Witt, een beruchte bladzijde uit onze vaderlandse geschiedenis.